top of page
  • Foto del escritorescola imaxinada

Debuxo colaborativo: a Martina / Dibujo colaborativo: Martina

Actualizado: 8 jun 2020

Un debuxo colaborativo, como o seu nome indica, é un debuxo realizado en grupo. Unha das grandes achegas dos debuxos colaborativos é que evitan os prexuízos cara ao noso propio traballo, porque o resultado é a suma de todas as achegas individuais.

Nesta proposta, imos debuxar un personaxe, unha nena, a Martina, a partires dunha descrición que se fai dela. A descrición realízase mediante pequenos trazos (cara redonda, orellas pequenas….), de xeito que, cada persoa só debuxa a característica que se describe nese momento. Unha vez acabada, pasamos a folla ao compañeiro da dereita, que debuxa o elemento descrito a continuación, rotando así o debuxo. Como cada participante ten un papel desde o principio, fanse ao mesmo tempo tantos debuxos como participantes.

Texto de exemplo (as barras indican ata onde se le en cada quenda):

Ola! Chámome Martina e teño 6 anos. A miña cara é redonda como a lúa /
e teño uns ollos verdes grandes; un en forma de castaña /
e outro redondo como un botón. /
O nariz longo e fino como unha cenoria. / 
As orellas pequenas como as dun rato. /
O pelo rizo como un estropallo, pero os domingos a miña nai pásame o ferro e lévoo liso como unha cortina. /
Cando río, como agora, vese que me faltan tres dentes. /
Teño o pescozo longo como un cisne. /
Levo unha camisa de raias/
e un colgante agasallo do meu tío que vive na Suíza. /
Un reloxo na man esquerda /
e unha pulseira solidaria na dereita. /
Gústame moito o deporte, por iso normalmente vou con pantalóns de chándal /
e sempre uso zapatos deportivos, menos os domingos.

Para realizar o debuxo podemos empregar diferentes técnicas: lapis, rotulador, cera etc. Unha vez concluído, realizamos unha posta en común co fin de observar os detalles e valorar os trazos expresivos das nosas creacións. Convidámosvos a continuar inventando e improvisando descricións para outros animais, personaxes, obxectos, escenas, etc.

Cando facemos esta proposta en clase, con alumnado adulto, adoita resultar bastante distendida. Cada vez que pasamos o papel, observamos os diferentes trazos de cada personaxe e rímonos e abraiámonos das formas resultantes. Ao finalizar, cando se lles pregunta que pasaría se, no canto dun debuxo colaborativo, o personaxe fose debuxado sempre pola mesma persoa, recoñecen que se sentirían máis presionados polo resultado final, xa que consideran que “non saben” debuxar. Esta proposta cooperativa lévase a cabo para potenciar o debuxo como medio de expresión e axudar a superar o medo para debuxar presente na maioría dos estudantes que, a partir da adolescencia, renuncian a esta capacidade. Esta proposta confróntanos coa nosa convicción de que “non sabemos debuxar”, respectando e valorando as nosas propias creacións persoais fóra dos canons estéticos e académicos preestablecidos na nosa tradición occidental (realismo, proporción, naturalismo...).

Ademais, permite observar a variedade de representacións a partir dunha mesma narración ou enunciado, evidenciando como unha mesma descrición, verbal ou escrita, pode dar lugar a diversidade de interpretacións visuais.

-----

Un dibujo colaborativo, como su nombre indica, es un dibujo realizado en grupo. Una de las grandes aportaciones de los dibujos colaborativos es que evitan los prejuicios hacia nuestro propio trabajo, porque el resultado es la suma de todas las aportaciones individuales.

En esta propuesta, vamos a dibujar un personaje, una niña, Martina, a partir de una descripción que se hace de ella. La descripción se realiza mediante pequeños rasgos (cara redonda, orejas pequeñas….), de tal forma que, cada persona solo dibuja la característica que se describe en ese momento. Una vez acabada, pasamos la hoja al compañero de la derecha, que dibuja el elemento descrito a continuación, rotando así el dibujo. Como cada participante tiene un papel desde el principio, se hacen al mismo tiempo tantos dibujos como participantes.

Texto de ejemplo (las barras indican hasta donde se lee en cada turno):

¡Hola! Me llamo Martina y tengo 6 años. Mi cara es redonda como la luna /
y tengo unos ojos verdes grandes; uno en forma de castaña /
y otro redondo como un botón. / La nariz larga y fina como una zanahoria. /
Las orejas pequeñas como las de un ratón. /
El pelo rizo como un estropajo, pero los domingos mi madre me lo plancha y lo llevo liso como una cortina. /
Cuando río, como ahora, se ve que me faltan tres dientes. /
Tengo el cuello largo como un cisne. /
Llevo una camisa de rayas/
y un colgante regalo de mi tío que vive en Suiza. /
Un reloj en la mano izquierda /
y una pulsera solidaria en la derecha. /
Me gusta mucho el deporte, por eso normalmente voy con pantalones de chándal/
y siempre uso zapatos deportivos, menos los domingos.

Para realizar el dibujo podemos emplear diferentes técnicas: lápiz, rotulador, cera, etc. Una vez concluido, realizamos una puesta en común con el fin de observar los detalles y valorar los rasgos expresivos de nuestras creaciones. Os invitamos a continuar inventando e improvisando descripciones para otros animales, personajes, objetos, escenas, etc.


Cuando hacemos esta propuesta en clase, con alumnado adulto, suele resultar bastante distendida. Cada vez que pasamos el papel, observamos los diferentes rasgos de cada personaje y nos reimos o asombramos de las formas resultantes. Al finalizar, cuando se les pregunta qué pasaría si, en vez de un dibujo colaborativo, el personaje fuera dibujado siempre por la misma persona, reconocen que se sentirían más presionados por el resultado final, ya que consideran que “no saben” dibujar.

Esta propuesta cooperativa se lleva a cabo para potenciar el dibujo como medio de expresión y ayudar a superar el miedo a dibujar presente en la mayoría de los estudiantes que, a partir de la adolescencia, renuncian a esta capacidad.

Esta propuesta nos confronta con nuestra convicción de que “no sabemos dibujar”, respetando y valorando nuestras propias creaciones personales fuera de los cánones estéticos y académicos preestablecidos en nuestra tradición occidental (realismo, proporción, naturalismo...).

Además, permite observar la variedad de representaciones a partir de un misma narración o enunciado, evidenciando como una misma descripción, verbal o escrita, puede dar lugar a diversidad de interpretaciones visuales.









1417 visualizaciones1 comentario
bottom of page