top of page
  • Foto del escritorescola imaxinada

Deconstruír formas

Actualizado: 5 dic 2021



Este taller realizouse por iniciativa da Galería Municipal de Porto dentro do seu programa de Talleres que acompañan ás exposicións, e ía dirixido tanto a educadores como a persoas interesadas en metodoloxías artísticas.


A idea inicial era traballar con cerámica, un medio que normalmente se relaciona coa artesanía e co virtuosismo da técnica e que está presente en numerosos obxectos cotiáns de uso doméstico.


Partimos dunhas formas torneadas tradicionais –vasos, xerras, cuncos...–, que xorden do cilindro, e que se adoitan empregar como contedores. Convidouse aos participantes a un exercicio de deconstrucción desas formas mentres a arxila das pezas permanecía húmida.

Formas de partida: vasos, xerras, cuncos...

Expomos o taller como unha nova mirada cara a eses obxectos para dar a oportunidade de reformular as formas coas que estamos familiarizados desde o "extrañamento". O extrañamento é unha ferramenta moi valiosa para a creación artística. Gianni Rodari definíao como aquel proceso a través do cal tentamos ver algo coma se fose a primeira vez, o que axuda a saírse da convención. Para Malaguzzi tratábase de ver o cotián a través das lentes do inaudito, unha forma de saír da rutina e a clonación estereotipada. O extrañamento permítenos transcender os estereotipos do que é socialmente aceptado como unha "boa forma" e permite valorar as nosas producións como expresións propias, persoais e, por tanto, valiosas.


Explicamos a técnica da ensamblaxe do propio material mediante a unión con barbotina e co modelado e, a continuación, os e as participantes do taller empezaron a explorar as pezas torneadas iniciando os seus propios procesos creativos. Levaron a cabo investigacións moi diversas que exploraban a forma, a textura, o baleiro, o volume, a función etc, a través de multitude de accións: seccionar os recipientes cunha sedela, rompelos, cortalos, furalos, recompoñelos outra vez...


Esas investigacións deron paso a novas formas-obxectos que xurdían do propio proceso a partir da inmediatez, a improvisación e o goce coas incontables posibilidades do material.


A continuación realizamos debuxos de observación das formas resultantes nun exercicio de análise do noso obxecto. Cando observamos, miramos con moita atención para descubrir cousas que, doutro xeito, pódennos pasar desapercibidas e convida á reflexión. Tamén nos axuda a descartar ideas preconcibidas.


Finalmente introducimos a cor nas pezas, a través de engobes. A cor non se aplica como unha decoración, senón que parte da análise do obxecto, potenciando determinados planos, ocos, ángulos, perspectivas, etc.

Deconstruír para volver construír, unha acción que nos axuda a saír da convención e explorar outras miradas sobre o cotián. Ver o mundo desde a distancia, desde a estrañeza, para dar paso a novas posibilidades de percibir, comprender e vivir desde a reflexión persoal. Esa é a tarefa da creación artística e por iso é tan necesaria achegala á educación.



 

Deconstruir formas


Este taller se realizó por iniciativa de la Galería Municipal de Porto dentro de su programa de Talleres que acompañan a las exposiciones, e iba dirigido tanto a educadores como a personas interesadas en metodologías artísticas.


La idea inicial era trabajar con cerámica, un medio que normalmente se relaciona con la artesanía y con el virtuosismo de la técnica y que está presente en numerosos objetos cotidianos de uso doméstico.


Partimos de unas formas torneadas tradicionales –jarrones, vasos, cuencos...–, que surgen del cilindro, y que se suelen emplear como contenedores. Se invitó a los participantes a un ejercicio de deconstrucción de esas formas mientras la arcilla de las piezas permanecía húmeda.

Formas de partida: jarrones, vasos, cuencos…

Planteamos el taller como una nueva mirada hacia esos objetos, para dar la oportunidad de reformular las formas con las que estamos familiarizados desde el "extrañamiento". El extrañamiento es una herramienta muy valiosa para la creación artística. Gianni Rodari lo definía como aquel proceso a través del cual intentamos ver algo como si fuese la primera vez, lo que ayuda a salirse de la convención. Para Malaguzzi se trataba de ver lo cotidiano a través de las lentes de lo inaudito, una forma de salir de la rutina y la clonación estereotipada. El extrañamiento nos permite trascender los estereotipos de lo que es socialmente aceptado como una "buena forma" y permite valorar nuestras producciones como expresiones propias, personales y, por lo tanto, valiosas.


Explicamos la técnica de ensamblado del propio material mediante la unión con barbotina y con modelado y, a continuación, los y las participantes del taller empezaron a explorar las piezas torneadas iniciando sus propios procesos creativos. Se llevaron a cabo investigaciones muy diversas que exploraban la forma, la textura, el vacío, el volumen, la función, etc, a través de multitud de acciones: seccionar los recipientes con un sedal, romperlos, cortarlos, agujerearlos, recomponerlos otra vez...


Estas investigaciones dieron paso a nuevas formas-objetos que surgían del propio proceso a partir de la inmediatez, la improvisación y el disfrute con las incontables posibilidades del material.


A continuación realizamos dibujos de observación de las formas resultantes en un ejercicio de análisis de nuestro objeto. Cuando observamos, miramos con mucha atención para descubrir cosas que, de otro modo, nos pueden pasar desapercibidas e invita a la reflexión. También nos ayuda a descartar ideas preconcebidas.


Finalmente introducimos el color en las piezas, a través de engobes. El color no se aplica como una decoración, sino que parte del análisis del objeto, potenciando determinados planos, huecos, ángulos, perspectivas, etc.


Deconstruir para volver a construir, una acción que nos ayuda a salir de la convención y explorar otras miradas sobre lo cotidiano. Ver el mundo desde la distancia, desde la extrañeza, para dar paso a nuevas posibilidades de percibir, comprender y vivir desde la reflexión personal. Esa es la tarea de la creación artística y por eso es tan necesaria acercarla a la educación.

374 visualizaciones0 comentarios
bottom of page