top of page
  • Foto del escritorescola imaxinada

Os Biosbardos

Actualizado: 3 feb 2022



Deseñamos esta proposta para achegar á infancia lendas da tradición oral e literaria galega. Neste caso, facemos referencia aos personaxes mitolóxicos dos biosbardos (seres fantásticos que habitan o bosque e que dan sorte a quen os atopa, a condición de que a persoa nunca revele o seu aspecto). Expomos este proxecto como unha posibilidade de crear unha sensibilidade narrativa desde as dúas direccións que apunta Bruner e que nós recollemos nos seguintes obxectivos:

  • Apoiar o dereito da infancia de coñecer os mitos, contos populares, relatos e historias da súa cultura (ou culturas), que dan un contexto e nutren unha identidade.

  • Ofrecer a posibilidade de que os nenos e nenas poidan imaxinar e crear relatos e ficcións que axuden a construír outras posibilidades de narrar e de narrarse, outras formas de presentarse ao mundo e pertencer a el.

Comezamos a proposta contando a lenda dos biosbardos. Con esa idea de representar un ser que ninguén sabe como é, os nenos e nenas empezaron a traballar con barro e elementos naturais e imaxinar distintas formas. O modelado con barro achega procesos creativos en tres dimensións á infancia. É moi importante coidar como se presentan as súas achegas aos demais. Para que os nenos e nenas sexan conscientes da tridimensionalidade das súas producións, situámolas nun espazo limpo e coidado e rodeámolas para apreciar todos os seus detalles.

Recollemos a pregunta que xurdiu dun neno –onde viven os biosbardos no bosque?–, e comezamos a imaxinar o seu hábitat. Para esta ocasión, os nenos e nenas debuxaron sobre papel transparente, de tal forma que, mediante o retroproxector de luz, podían proxectar os debuxos sobre a parede, a modo de escenario no que situaban a súa creación. Ao mesmo tempo, a figura de barro, actuaba como unha silueta dun teatro de sombras, en contraste cos distintos escenarios de cor.

Este novo medio potencia o aspecto narrativo, onde tanto o impulso grafico, a través do debuxo, como as palabras conviven e entrelázanse. Sinalar que tanto debuxar como narrar son procesos creativos que abren paso á imaxinación, a análise e a exploración (de formas, cores, palabras, significados, metáforas…) nun xogo continuo de construción de historias que mestura a realidade e a imaxinación, as narrativas persoais e as colectivas.


Continuamos elaborando, entre todos os nenos e nenas, un museo dos biosbardos que inclúe tanto a nosa creación de barro, como debuxos e colaxes. Pintan os volumes e fan debuxos de observación en papel para, finalmente, realizar unha exposición con todas as creacións.

Foi interesante compartir todas as propostas para apreciar, non só a diversidade de miradas sobre unha mesma idea ou concepto, senón tamén, e máis importante, como nos libera do pensamento único e nos permite recoñecer e valorar ao outro como diferente.

 


Los Biosbardos

Diseñamos esta propuesta para acercar a la infancia leyendas de tradición oral y literaria gallega. En este caso, hacemos referencia a los personajes mitológicos de los biosbardos (seres fantásticos que habitan el bosque y que dan suerte a quien los encuentra, a condición de que la persona nunca revele su aspecto). Planteamos este proyecto como una posibilidad de crear una sensibilidad narrativa desde las dos direcciones que apunta Bruner y que nosotros recogemos en los siguientes objetivos:

  • Apoyar el derecho de la infancia de conocer los mitos, cuentos populares, relatos e historias de su cultura (o culturas), que dan un contexto y nutren una identidad.

  • Ofrecer la posibilidad de que los niños y niñas puedan imaginar y crear relatos y ficciones que ayuden a construir otras posibilidades de narrar y de narrarse, otras formas de presentarse al mundo y pertenecer a él.

Comenzamos la propuesta contando la leyenda de los biosbardos. Con esa idea de representar un ser que nadie sabe cómo es, los niños y niñas empezaron a trabajar con barro y elementos naturales e imaginar distintas formas. El modelado con barro acerca procesos creativos en tres dimensiones a la infancia. Es muy importante cuidar cómo se presentan sus aportaciones a los demás. Para que los niños y niñas sean conscientes de la tridimensionalidad de sus producciones, las situamos en un espacio limpio y cuidado y las rodeamos para apreciar todos sus detalles.

Recogimos la pregunta que surgió de un niño –¿dónde viven los biosbardos en el bosque?–, y comenzamos a imaginar su hábitat. Para esta ocasión, los niños y niñas dibujaron sobre papel transparente, de tal forma que, mediante el retroproyector de luz, podían proyectar los dibujos sobre la pared, a modo de escenario en el que situaban su creación. Al mismo tiempo, la figura de barro, actuaba como una silueta de un teatro de sombras, en contraste con los distintos escenarios de color.

Este nuevo medio potencia el aspecto narrativo, donde tanto el impulso grafico, a través del dibujo, como las palabras conviven y se entrelazan. Señalar que tanto dibujar como narrar son procesos creativos que abren paso a la imaginación, el análisis y la exploración (de formas, colores, palabras, significados, metáforas…) en un juego continuo de construcción de historias que entremezcla la realidad y la imaginación, las narrativas personales y las colectivas.


Continuamos elaborando, entre todos los niños y niñas, un museo de los biosbardos que incluye tanto nuestra creación de barro, como dibujos y collages. Pintan los volúmenes y hacen dibujos de observación en papel para, finalmente, realizar una exposición con todas las creaciones.

Fue interesante compartir todas las propuestas para apreciar, no sólo la diversidad de miradas sobre una misma idea o concepto, sino también, y más importante, cómo nos libera del pensamiento único y nos permite reconocer y valorar al otro como diferente.


897 visualizaciones0 comentarios
bottom of page